درمان وسواس فکری (پادکست)

پرسیده شده:

من چند وقته افکار منفی خیلی شدید به سراغم میاد که این افکار مربوط به بچم که 1 ساله نیمه هست میشه.افکاری که واقعا وحشتناکه.اینکه تو ذهنم میاد که از بلندی  به پایین پرت کنم این افکار وحشتناک باعث شده که حس کنم بچم دوست ندارم و از مرگش ناراحت نمیشم یه موقع هایی این فکرها هست یه موقع خوبم و مثل همه مادرا عاشق بچمم.خواهشا راهنمایی کنید این افکار زندگیمو مختل میکنن.

همش با خودم درحال جنگ هستم جوریه که حاضرم بمیرم ولی این افکار رو نداشته باشم دوست دارم پسرم و دوست داشته باشم و براش بمیرم اما وقتی اینجوریم برعکس.این هم بگم که 25 سالمه

تلویزیون و "روانشناسی"

دقایقی از برنامه دیروز سلامت باشید شبکه سه صداوسیما را به صورت کاملا تصادفی دیدم. (تلویزیون نگاه نمی کنم) چیزی که توجه مرا جلب کرد شنیدن مطالب روانشناسی (و نه پزشکی) از این برنامه بود. نزدیک تر رفتم. مهمان برنامه خانم دکتر شوشتری فوق تخصص روانپزشکی کودکان بود. جوابهای ایشان به سوالات مردم در مورد موضوع برنامه: ترس و وسواس در کودکان را گوش کردم که واقعا علمی و قابل تحسین بود (برخلاف خیلی از مطالب غیرعلمی که در برنامه های مختلف تلویزیون از مهمانانِ به اصطلاح روانشناس پخش می شود). چیزی که بعد از آن توجه مرا بیشتر جلب کرد چهره متعجب و لبهای باز خانم مجری برنامه بود هنگام شنیدن مطالب روانشناسی مهمان برنامه بخصوص موقعی که در مورد ریچوال های وسواس کودکان یا عکس العمل کودکان به مرگ عزیزانشان و یا جوابهایی که در مورد مرگ باید به کودکان بدهیم صحبت می‌کرد.

کاملا مشخص بود تمام این مطالب برای این مجری تازگی دارد. آنهم شخصی که 4 سال مجری یک برنامه پزشکی صداوسیما بوده. می توان گفت عکس العمل این مجری در مقابل مطالب روانشناسی نمود بارزی از مردم جامعه ماست. مردمی که اکثر آنها نسبت به روانشناسی و روانپزشکی دید خوبی ندارند. و اطلاعاتی که تصور می کنند در مورد روانشناسی در ذهن دارند تماما مطالب غیرعلمی مجلات زرد است.

ای کاش کسانیکه در سایر برنامه های صدا و سیما هم به اسم و عنوان روانشناس دعوت می شوند در سطح سواد این خانم دکتر محترم می‌بودند و می توانستند با جواب ها و مطالب علمی خودشان توجه مردم ناآگاه نسبت به روانشناسی و روانپزشکی را بیشتر به این حوزه جلب کنند.

نشانه های اختصاصی وسواس در کودکان

شما به عنوان والد یا معلم ممکن است متوجه شوید یک کودک به اندازه استعداد و توانایی اش در مدرسه کوشش نمی کند. احتمالا کودک شما کمتر از حد انتظار ظاهر شده. شاید از کودک شما رفتارهایی سر می زند که هم شما از علت آن بی اطلاعید هم کودک شما از توضیح در مورد این رفتارهای تکراری و اجبارگونه ناتوان است. شاید اگر قصد برخورد با این رفتارهای کودک خود را داشته باشید با رفتار پرخاشگرانه و مخالفت سرسختانه او روبرو شوید.

وقتی با این نشانه ها روبرو شدید یک علت رایج می تواند مشکل وسواس (یا اختلال وسواسی اجباری، یا اختلال وسواسی مجبور یا OCD) باشد. طبق بنیاد بین المللی وسواس (International OCD Foundation ) از هر 200 کودک حداقل یکی وسواس دارد.

شناسایی دقیق مشکل توسط یک متخصص روانشناس خیلی به والدین کمک می کند تا بتوانند به کودکشان کمک کنند.

وسواس در کودکان مشکلات منحصر به فردی به وجود می آورد که با وسواس در نوجوانان و بززگسالان تفاوت دارد. کودک ممکن است تشخیص دهد که در بعضی رفتارها با دیگران تفاوت دارد یا مجبور به انجام برخی کارهاست اما واقعا نمی تواند دلیل قانع کننده ای برای این تفاوت پیدا کند. کودک بی گناه همچنین نمی داند چگونه باید با این رفتارها و افکار تکراری و مزاحم برخورد کند. بزرگسالان، نوجوانان و بچه های مبتلا به "اختلال وسواس و اجبار" نشانه های مشابهی را تجربه می کنند اما برنامه روانپزشکی دانشگاه ماساچوست در تحقیقات خود مشکلات و گرفتاری های خاصی که کودکان مبتلا به اختلال وسواس با آن درگیر هستند را فهرست کرده

این مشکلات را در ذیل ترجمه کرده ام به این امید که والدین اندکی به درد درونی کودکان پی ببرند و کودک را راهی کلنیک روانشناسی کنند تا اینکه ترس و رفتار کودکان خود را به تمسخر بگیرند یا مشکل کودکشان را به چیزهای عجیب و غریب ربط دهند!

1.  وسواس کودک در خانه و مدرسه تفاوت دارد. کودک ممکن است در مدرسه قادر باشد تا جلوی رفتارهای وسواسی اش را بگیرد اما در خانه دوباره این رفتارها و افکار وسواسی به سراغش می آیند. بچه ها در خانه کمتر توانایی کنترل رفتارها و افکار وسواسی و تکرای خود را دارند.

2.  کودک در توضیح و تشریح افکار مزاحم و رفتار تکراری و وسواسی اش مشکل دارد. بچه ها از داشتن چنین رفتار و وسواسی احساس خجالت، شرمساری یا گناه می کنند و افکار خود را بعنوان یک راز نزد خودشان نگه می دارند و سعی می کنند رفتار وسواسی خود را دور از چشم دیگران انجام دهند.

3.  اغلب کودک قادر به دریافت اطمینان از والدین یا معلمان خود نیست و خود را مجبور می بینند کارهای تکراری و وسواسی خود را تا آخر و به طور کامل انجام دهد.

4.  کودک به علت حضور این افکار مزاحم در ذهنش قادر به تمرکز و یادگیری مانند سایر بچه ها نیست.

5.  کودک به علت رفتارهای وسواسی و عجیب خود دچار دردسرهای زیادی در مدرسه می شوند. ممکن است به علت سوءتفاهم از توجه معلم محروم شوند. ممکن است به خاطر رفتارش مورد تمسخر و آزار همسالانش قرار گیرد. کودک دچار اختلال وسواس اغلب از حرمت نفس پایین و مشکلات رفتاری در مدرسه رنج می برد.

6.  کودک دچار اختلال وسواسی که شروع به استفاده از دارو کرده است ممکن است با عوارض جانبی دارو هم دست به گریبان شود. او در طول مدتی که دارو شروع به تاثیر می کند باید از لحاظ تغییر خلق و رفتار تحت نظر باشد.

7.  کودک دچار اختلال وسواس احتمالا به سایر اختلالات همایند وسواس هم دچار می شوند. این اختلالات عبارتند از: اضطراب، کمبود توجه همراه با بیش فعالی (ADHD) و یا اختلالات خلقی مثل افسردگی. تمام اینها باید توسط روانشناس یا روانپزشک متخصص چک شود.

8.  احتمال دارد تمام مشکلات رفتاری و درسی کودک شما ناشی از مشکل وسواس او نباشد. مهم است که در کنار درمان وسواس کودک خود، او را از نظر اختلالات یادگیری یا سایر اختلالات شناختی نزد یک روانشناس حاذق تحت ارزیابی قرار دهید.